Παρασκευή 13 Φεβρουαρίου 2009

Παλαιοντολογικά ευρήματα στο λιγνιτωρυχείο Προσηλίου

Λιγνιτωρυχείο Προσηλίου: Σπάνια παλαιοντολογικά ευρήματα... αποδημούν ή χάνονται!
"Η ανυπαρξία ενός οργανωμένου μουσείου Παλαιοντολογίας στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας είναι η αιτία για την οποία φεύγουν από τη χώρα μας και οδηγούνται στο εξωτερικό σημαντικά παλαιοντολογικά ευρήματα".
Η παραπάνω φράση είναι μια κραυγή αγωνίας που βγαίνει από τα πλέον επίσημα χείλη. Την είπε ο καθηγητής Παλαιοντολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Ευάγγελος Βελιτζέλος, κατά την τελετή έκθεσης της κάτω γνάθου ενός ρινόκερου στις προθήκες του Λαογραφικού Μουσείου Κοζάνης.
Πρόκειται για ένα σπάνιο παλαιοντολογικό εύρημα ηλικίας έξι εκατομμυρίων ετών, το οποίο βρέθηκε πριν από λίγο καιρό σε λιγνιτωρυχείο στο Προσήλιο του δήμου Σερβίων του νομού Κοζάνης. Σύμφωνα με τον καθηγητή, πριν από πολλά χρόνια βρέθηκαν στις στοές του ίδιου λιγνιτωρυχείου δύο κρανία. Ήταν ολόκληρα κρανία από προγονικές μορφές ελέφαντα, που λέγονται μαστόδοντες, καθώς επίσης και σπάνιο παλαιοντολογικό υλικό. Τα σπάνια αυτά ευρήματα οδηγήθηκαν σε μουσείο του Παρισιού, καθώς δεν υπήρχε στην περιοχή μουσείο για τη φύλαξη και την έκθεσή τους.
Έρευνα-Έργο-Σχέδια
Ο κ. Βελιτζέλος είναι ο επιστήμονας που μαζί με την ερευνητική του ομάδα έσωσε το σπάνιο εύρημα της κάτω γνάθου του ρινόκερου του Προσήλιου. Πιστεύει ότι μία συστηματική έρευνα στο ίδιο λιγνιτωρυχείο θα φέρει στο φως σημαντικό πολιτιστικό πλούτο από παλαιοντολογικά ευρήματα.
Γι' αυτό, όπως υποστηρίζει, απαιτούνται συστηματικές έρευνες, αλλά κυρίως χρειάζεται ένα οργανωμένο μουσείο.
Ο καθηγητής Παλαιοντολογίας Ευ. Βελιτζέλος ανέφερε ακόμη πως "είναι θαύμα το γεγονός ότι σώθηκε η κάτω γνάθος του ηλικίας 6.000.000 ετών ρινόκερου του Προσήλιου". Και αυτό γιατί ήταν εκτεθειμένη στον ήλιο και στη βροχή σε μια πλάκα λιγνίτη, ο οποίος περιέχει μια ουσία που διαβρώνει σε επικίνδυνο βαθμό τα ευρήματα. Η ομάδα του καθηγητή παρέλαβε από την πρώτη στιγμή το εύρημα, το οποίο συντήρησε συστηματικά και το έσωσε...
Στα ίχνη του ρινόκερου...
Κατά την άποψη του καθηγητή, τα σκελετικά στοιχεία του ρινόκερου βρίσκονται μέσα στο βάλτο του ορυχείου, γι' αυτό και, όπως είπε, "πρέπει να μας δοθεί η δυνατότητα για μια εκτεταμένη ανασκαφή". Στο Προσήλιο έχει βρεθεί επίσης μία σπάνια υποτροπική χλωρίδα (δέντρα της κανέλας κτλ.) της εποχής εκείνης. Στην Ελλάδα έχουν βρεθεί πάρα πολλοί ρινόκεροι σε διαφορετικές ηλικίες. Συγκεκριμένα, βρέθηκαν στη κοιλάδα του Αξιού, στην Εύβοια, στη Μεγαλόπολη, στη Ραφήνα, στη Σάμο, στο Πικέρμι, αλλά η ιδιαιτερότητα του ρινόκερου του Προσήλιου είναι ότι βρέθηκε σε μία ηλικία 6.000.000 ετών και η διατήρησή του είναι πολύ καλή.
Σήμερα υπάρχουν πέντε είδη ρινόκερων. Τρία απ' αυτά ζουν στην Ασία, ενώ τα άλλα δύο ζουν στην Αφρική. Οι ρινόκεροι, που εμφανίστηκαν πριν από 40.000.000 χρόνια, ζουν σε ποικίλα περιβάλλοντα, σε υποτροπικά δάση και σε βαλτώδεις περιοχές.
Πρόταση-πρόκληση στους τοπικούς φορείς
"Ούτε την κατέθεσα ούτε πρόκειται να την καταθέσω. Όσες παρόμοιες προτάσεις κατέθεσα απορρίφτηκαν με το γνωστό επιχείρημα ότι αντίστοιχα μουσεία υπάρχουν σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Εδώ όμως χρειάζεται ένα μουσείο Παλαιοντολογίας στη Δυτική Μακεδονία, γι' αυτό εγώ απευθύνω την πρόταση - πρόκληση στους τοπικούς φορείς. Αυτοί είναι που θα πρέπει να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους".
"ο ρόλος των μουσείων πρέπει να είναι ζωτικός. Διότι, αν υπάρχει ένα μουσείο, δεν πρόκειται να φύγουν τα ευρήματα από τη χώρα. Επομένως, ο ρόλος του μουσείου είναι να προστατεύει τη γεωλογική κληρονομιά, να τη δώσει στην εκπαίδευση, να κάνει τη μουσειακή του ανάδειξη, με απώτερο σκοπό να προστατέψει τα ευρήματα, αλλά και να βοηθήσει τον τόπο. Υπάρχει μια νέα μορφή γεωτουρισμού, η οποία ασχολείται με την ανάδειξη των γεωλογικών μνημείων και, πέρα από τις θέσεις εργασίας που θα προσφέρει σε τέτοιες περιοχές, που έχουν περιορισμένες δυνατότητες τουριστικής ανάπτυξης, θα παρέχει και προστασία".


Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Μακεδονία Θεσσαλονίκη

5 σχόλια:

  1. Τελικά θα τα καταπιεί όλα ο εκσαφέας και ο σπαστήρας της εταιρείας. Θα χαθεί ένας τόσο πλούσιος παλαιο παλαιοντολογικός θυσαυρός.
    Ο καθηγητής Παλαιοντολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Ευάγγελος Βελιτζέλος έδωσε την πρόταση - πρόσκληση στους τοπικούς φορείς.
    Αυτοί πρέπει να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους.
    Νομάρχηηηη! Δήμαρχεεεε! Ακούει κανείς;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Προτείνω, αφού ο ρόλος του μουσείου είναι να προστατεύει τη γεωλογική κληρονομιά, να διεκδικήσουμε την ίδρυση μουσείου παλαιοντολογίας στο γεωπάρκο Μικροβάλτου.
    Έτσι το γεωπάρκο θα πάρει μια εντελώς διαφορετική μορφή, αφού θα γίνει σημείο αναφοράς γεωλογικών μνημείων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Σωστή η πρόταση για δημιουργία μουσείου παλαιοντολογίας. Ο γεωτουρισμός έχει μέλλον.
    Μόνο που πρέπει να γίνει πριν τα καταπιούν όλα οι φαγάνες (μπουλντόζες, γκρέητερ, τσάπες και σπαστήρας)της εξόρυξης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Η Εταιρία εκμετάλλευσης του ορυχείου τι απαντάει σε όλα αυτά; Υποθέτω ότι πρόκειται για σοβαρή εταιρία με υπεύθυνη Διοίκηση. Ωστόσο, δεν μας είπε τίποτα για την εμπλοκή της στην αποκάλυψη των αρχαιολογικών ευρημάτων. Να υποθέσουμε ότι οι μπουλντόζες της έφεραν στο φως κι άλλα ευρήματα; Μήπως ορισμένα από αυτά κατεστράφησαν για πάντα; Είναι σε θέση να μας διαβεβαιώσουν ότι δεν θα καταστρέψουν και άλλα αρχαιλογικά μνημεία;
    Περιμένω μια υπέυθυνη απάντηση. Η σιωπή επι του θέματος δεν μπορεί να εκληφθεί ως υπέυθυνη και σοβαρή στάση. Τουναντίον προσβάλλει βάναυσα το δημόσιο αίσθημα της τοπικής κοινωνίας γιατί φανερώνει περιφρόνηση. Εκτός αν πρόκειται για σιωπή ενοχής...
    Αδαής Πολίτης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Τελικά είναι πολλά τα ευρήματα στο λιγνιτωρυχείο Προσηλίου και καλό θα ήταν για να μην τα καταπιούν οι μπουλντόζες, τα γκρέητερ και ο σπαστήρας να αναδείξουμε το θέμα μπας και ευαισθητοποιηθούν οι αρμόδιοι.
    Διαβάστε τα άρθρα στις εφημερίδες Μακεδονία - Θεσσαλονίκη και Καθημερινή.
    http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_27/01/2007_213765
    http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_24/01/2007_213292
    http://www.makthes.gr/index.php?name=News&file=article&sid=1283

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Γράψτε εδώ τις προτάσεις, τις σκέψεις, τις ιδέες, τις απόψεις, τα προβλήματα για ότι σας ενδιαφέρει.